Sadece Türk vatandaşları değil, yabancı uyruklu vatandaşların da gayrimenkul alım satım işlemleri yapabilir. Çoğunlukla alım satım işlemlerinde, taşınmazın bedeli ödendikten sonra, işlemlerin basit olduğu düşünülse de gayrimenkul alım-satım işlemlerinde dikkat edilmesi gerekenler bulunur.
- Gayrimenkulün emlak ve çevre temizlik vergileri kontrol edilmelidir.
- Gayrimenkulün tapudaki değeri kontrol edilmelidir.
- Satın alımlarda, alımın yapıldığı yıl sonuna kadar emlak vergisinin ödenmiş olması gerekir.
- Asgari emlak vergisinden az olmamak koşuluyla; alım-satım işlemlerinde tapu harcı ödenmiş olmalıdır.
İster yatırım amaçlı ister kullanmak için alım satım işlemi yapılıyor olsun; herhangi bir sorun yaşanmaması için, birçok araştırmanın yapılması gerekir.
Gayrimenkul Alım Satımında Hangi Belgeler Gerekir?
Bir taşınmaz malınızın satılması ya da bir başka taşınmazın alınması durumunda, bazı belgelerin hazırlanması gerekir.
- Satılacak taşınmaza ait tapu bilgileri
- Tarafların kimlik bilgileri
- Taraflara ait 2 adet fotoğraf
- Tüzel kişiler için vergi dairesine ait bilgiler
- Bir temsilci olması durumunda; vekalet verilecek kişinin nüfus cüzdanı ve 1 adet fotoğrafı
- Gayrimenkule ait, gayrimenkulün bulunduğu yerdeki belediyeden alınan emlak vergisi değeri belgesi
Tapu memurunun işlemleri gerçekleştirmeden önce, bu belgeleri kontrol eder ve belgelerin tamamı hazır olduğunda, ilgili kişilere ait alım-satım kısıtlamaları engeli bulunur.
Gayrimenkul Alım-Satım İşlemlerinde Hangi Kısıtlamalar Bulunur?
Gayrimenkul alım-satım işlemlerinde dikkat edilmesi gerekenler arasında, işlemlerin gerçekleşmesini engelleyecek bazı kısıtlamalara dikkat edilmelidir.
Gerçek kişilere ait kısıtlamalar;
- Kişinin vesayete tabi olması
- Akli melekelerinin yerinde olmaması
- Reşit olmaması
- Kayyum ya da yasa danışman tayin edilmiş olması
- Yabancı uyruklu biri olması
Gerçek kişilere yapılan bu kısıtlamalar; gayrimenkulün tapu kütük sayfasının şerh ve beyanlar hanesindeki kayıtlarda alım-satım işlemlerini engeller.
- İhtiyati tedbir bulunması
- Kamu haczi olması
- İflas çekilmiş olması
- Konkordato verilmesi
- Vakıf şehri konmuş olması
- Askeri yasak ve güvenlik bölgesinde olması
- Aile yurdu ve aile konutu şerhleri
- Gecekondu Kanunu’nun 775 sayılı maddesine göre şerh
- Belediye Gelirleri Kanunu’na göre, masraflara katılma payı şerhi
Alım-Satım İşlemlerinde Hangi Durumlarda İki Tarafa İhtiyaç Duyulur?
Gayrimenkul alım-satım işlemlerinde genellikle, alıcı, satıcı ve varsa vekillerinin birinin bulunması yeterlidir. Ancak bazı durumlarda, her iki taraf da alım-satım işlemlerinde bulunmak zorundadır.
- Alıcı ya da satıcı veya her ikisinin de okuma yazma bilmemesi ve imza bilmemesi
- Taraflardan birinin ya da ikisinin birden; kör, dilsiz ya da sağır olması
- Tarafların kimlikleri konusunda şüphe uyandıran durumlar varsa
- Ölünceye kadar bakma akitleri bulunuyorsa
Gayrimenkul alım-satım işlemlerinde; tarafların Türkçe bilmemesi durumunda, yeminli tercüman bulundurulması gerekir.
Şirketlerin Alım-Satım İşlemlerinde Nelere Dikkat Edilir?
Gayrimenkul alım-satım işlemlerin dikkat edilmesi gerekenler arasında; şirketlerin alım satım işlemleri de bulunur. Bu konuda kanunda açık hükümler vardır.
- Alım-satım işlemleri, şirketin yetkilendirdiği bir temsilci tarafından yapılır.
- Tapu Kanunu’na göre; tapu memuru tarafından yapılacak tescil işlemleri sırasında, tescili yapacak şirket temsilcisinin, Tescil Sicil Müdürlüğü tarafından verilen yetki belgesini göstermesi gerekir.
- Tapu Müdürlüğü tarafından, şirketin hangi işlemleri yapabileceği incelenir.
- Şirket ana sözleşmesinde açık ve net şekilde; şirketin gayrimenkul alım satımına izinli olduğu ibaresinin bulunması gerekir.
Ticari işletmelerde, kayıtlı gayrimenkullerin satışı durumunda; fatura kesmek ve KDV ödemek zorundadır.